اصولا دو روش برای شوک دهی وجود دارد.
1 - ایجاد رعد و برق مصنوعی
2 - ایجاد سرما
از روش رعد و برق مصنوعی که معمولا با یک لامپ مهتابی که دائما در حال روشن و خاموش شدن است انجام می شود کمتر استفاده شده و بهترین روش استفاده از سرما است.
در پایان روز دوازدهم دوم پس از رشد مناسب کپک ها بر روی کمپوست تمامی روزنامه های موجود بر روی کمپوست ها را برداشته و اقدام به هوادهی و تهویه هوا میکنیم.
حال نوبت به کاهش دما می رسد . ما برای شوک دهی باید دما را به 16 تا 17 درجه برسانیم.
این مقدار دما باید طی 2 روز بتدریج کم شود یعنی در پایان روز اول تا 20 درجه و در روز دوم به 16 درجه برسد. همیشه معیار دمای ما دمای داخل کمپوست است و چه بسا هوای محیط در برخی اوقات دارای دمایی بسیار کمتر از کمپوست باشد.
باید دمای 16 درجه داخل کمپوست به مدت 30 تا 40 ساعت باقی بماند و سپس دما را تا 18 یا 19 درجه بالا ببریم .
در ابتدای کاهش دما می توان به قطور شدن کپک ها پی برد و رنگ کپک ها دائما سفید تر می شود. افزایش دوباره دما به این دلیل است که در دمای پایین رشد قارچ کم است و اگر در دمای 16 درجه باقی بماند زمان را از دست خواهیم داد و نمی توان در یک دوره 2 ماهه میزان مورد نظر را برداشت کرد.
پس از شک دهی ته سنجاقی ها ظاهر می شوند و به تدریج به دکمه های کوچک تبدیل می شوند. نکته مهم در این دوران تهویه هوا می باشد. هوای تازه در کلیه مراحل باعث رشد بهتر می شود. قارچ نیز از معدود گیاهانی است که برخلاف گیاهان دیگر و مانند انسان به جای تولید اکسیژن، دی اکسید کربن تولید و اکسیژن مصرف میکند و تهویه هوا در اکسیژن رسانی به آن بسیار موثر است.
بعضی از پرورش دهندگان قارچ برای سرمایش به فکر استفاده از کولر گازی می افتند ولی حقیقت این است که از کولر گازی به هیچ وجه نمیتوان استفاده نمود چرا که اساس کار کولر گازی با رطوبت سازگاری ندارد و رطوبت سالن کاهش پیدا کرده و علاوه بر آن به کولر فشار زیادی وارد خواهد شد.
هوا سازهای مخصوص سالن پرورش قارچ دارای مشخصات خاصی می باشدکه آنها را از سایر هواسازها متمایز می نماید:
- فن هواساز سالن پرورش قارچ از نوع سانتریفوژ بكوارد کوپل مستقیم می باشد که باعث افزایش فشار و کاهش صدا می گردد.
- فن این نوع هواساز ها همان گونه که در تصویر آنها پیداست کاملا خارج از یونیت قرار می گیرد تا از هرگونه آسیبی در امان باشد.
- استراكچر هواساز مخصوص سالن قارچ آلمینیومی و بدنه آن گالوانیزه با رنگ کوره ای الکترو استاتیک می باشد تاکاملا در مقابل رطوبت مقاوم بوده و همچنین در صورت نیاز هر قسمت به طور مجزا قابل تعویض باشد.
- بدنه هواساز پرورش قارچ از داخل کاملا عایق بندی شده که این موضوع راندمان دستگاه را تا 30% افزایش داده و پرت انرژی را به حداقل می رساند.
با توجه به اینکه سالن های پرورش قارچ معمولا متعدد هستند استفاده از یك چیلر مركزی که هواساز های متعدد را تغذیه میکند به جای استفاده از پكیج های مختلف جهت هر سالن قارچ مقرون به صرفه ترین راه می باشد که البته احتیاج به یك برج خنك کننده و کندانسینگ یونیت نیز دارد.
رطوبت ساز های مخصوص سوله پرورش قارچ:
از زمان شوک دهی تا برداشت اولین قارچ ها در حدود یک هفته زمان لازم است در این مدت رطوبت سالن را باید بین 70 تا 80% نگاه داشت. رطوبت سازهای شرکت وی سی صنعت با اتومایز کردن آب ورودی به وسیله دیسک های پی در پی تمام قطرات آب را به صورت مه در آورده و به هیچ عنوان قطره پرتاب نمی کنند که در نتیجه رطوبت به صورت مه در تمام سالن به طور یکنواخت پخش می شود
گرمایش مخصوص سوله پرورش قارچ:
گرمایش سالن های پرورش قارچ می تواند از طریق هواسازهایی که برای سرمایش این سالنها استفاده می شود تامین گردد که البته در این حالت تعداد ردیف های کویل افزوده می گردد و احتیاج به یک دیگ بخار یا آب گرم جهت حرارت مرکزی می باشد.
راه حل دیگر جهت گرمایش استفاده از هیتر ها مخصوص شرکت وی سی صنعت می باشد.
برای مشاهده هیترهای شرکت وی سی صنعت اینجا را کلیک کنید.
دستگاه های تولید کمپوست قارچ:
برای تولید کمپوست مخصوص قارچ کاه یا کلش را با کود مرغی را با هم مخلوط کرده و توسط نوعی بونکر خاص به مدت 15 تا 20 روز هم زده می شود. البته روش دستی برای هم زدن کلش و کود مرغی هم ممکن است که احتیاج به نیروی انسانی بیشتر و زمان بیشتری (در حدود 25 تا 30 روز) دارد که البته نهایتا کیفیت آن مانند روش قبلی نیست. در روش مخلوط کردن با بونکر، هر نیم ساعت یک بار مخلوط با بوسیله تایمر هوادهی می شود.
حال نوبت پاستوریزه شدن کمپوست است. در این مرحله کمپوست را وارد تونل پاستوریزه می کنیم، کف تونل دارای شیارهایی به نام گریل و یا نازل هایی است هوا تولید شده توسط فن را همراه با بخار به مخلوط کلوش و کود مرغی ما تزریق می کند. این عمل باعث می شود کمپوست پس از مدتی کاملا پاستوریزه شود.
مرحله بعد انتقال به دستگاه کمپوست بلوک است. دستگاه کمپوست بلوک در واقع کمپوست پاستوریزه را پرس کرده و به صورت غالب در می آورد. نکته مهم در مورد این دستگاه فشردگی غالب های ماست. در واقع هر چقدر که غالب ما فشده تر باشد ریشه دوانی قارچ سریعتر و بهتر رخ خواهد داد و در نتیجه اثر مستقیم بر روی کیفیت محصول خواهد گذاشت.